جغرافیای انسانی و میراث فرهنگی

  مشهد بر اساس سرشماری که توسط شهرداری در سال 1397 انجام شده است دارای جمعیت تقریبا 3.200.000 نفر میباشد که پس از تهران دومین شهر پر جمعیت ایران است افزایش جمعیت در شهر مشهد طی پنجاه سال گذشته حدودا ده برابر بوده است که این رشد جمعیت تراکم و گستردگی شهر را در پی داشته که سبب معضلات اجتماعی بیشماری نظیر حاشیه نشینی،تخریب باغات و مزارع اطراف ،تخریب کوه ها و طبیعت اطراف،ترافیک ،معابر نامناسب جهت تردد در شهر،معضلات فرهنگی ،رفاهی و بسیاری مشکلات دیگر در شهر شده است این شهر ازگذشته شهری مهاجر پذیر بوده و از اقصی نقاط ایران به این شهر مهاجرت کرده اند و ساکن شده اند و بیشتر مهاجرین به نظر من از شهر های اطراف مشهد و استان خراسان میباشند با این وجود اکثریت ساکن درمشهد قوم فارس هستند که به زبان فارسی صحبت می کنند. گویش و لهجه مشهدی که یکی از شاخه های زبان فارسی دری است و بازمانده لهجه توس قدیم میباشد به دلایل مختلفی در حال فراموشی است ولی مناطقی که از هسته اصلی شهر دور تر هستند بیشتر توانسته اند این لهجه را حفظ کنند مانند ساکنین روستاهای جاده کلات و….این گویش قواعد خاص خود را دارد در این گویش کلمات را با صداهای کوتاه( فتحه،ضمه،کسره) بیان میکنند و برخی کلمات را در ضمن استفاده از صداهای کوتاه تغییر نیز میدهند،برخی اصطلاحات و کلمات مختص خود را نیز دارد و برخی از افعال و کلمات را نیز به شکل دیگری بیان میکنند اداب و رسوم رایج در شهر مانند دیگر نقاط ایران است ولی یک سری رسوم مختص به خود را نیز دارد مانند استقبال از کاروانیان، در گذشته به دلیل کمبود امکانات و سفرهای سخت و دشوار مرسوم بوده است که مشهدی ها به استقبال کاروانیان می رفتند و به تیمار مسافران می پرداختند و در منازل خود از انها پذیرایی میکردند. در مشهد جشن های مختلفی برگذار میگردیده که برخی از انها جشن های دینی و برخی جشن های ملی مانند جشن عید نوروز،سیزده بدر،شب چله،جشن سده،چهار شنبه سوری که مردم قرن ها در این جشن ها به شادی و سرور و رقص و پایکوبی میپرداختند و هر کدام از این جشن ها اداب خود را داشت. درخصوص غذا در مشهد باید گفت به دلیل جمعیت زیاد و حضور ملییون ها مسافر در طی سالها انواع رستوران ها و غذا ها در مشهد یافت میشود به طوری که مشهد به شهر غذا مشهور است و بیشترین رستوران ها را در بین شهر های ایران دارد و بنا به اذعان مسافران از جمله شهر هایی است که بهترین و با کیفیت ترین غذا ها و رستوران ها دراین شهر ارایه میشود مشهد نیز مانند تمامی شهر های ایران دارای غذا های محلی خود است که میتوان به شله،شیشلیک،اش جو شوره،دیگچه و… اشاره کرد. در ضمینه پوشاک باید عرض کنم مشهد  به دلیل وجود اقوام مختلف دارای پوشش های گوناگونی در گذشته بوده است و مشخصه اصلی خراسانی ها و مشهدی ها را میتوان دستار خراسانی دانست ولی از زمان رضا شاه که لباس متحد الشکل و لباس فرنگی در غالب کت و شلوار متداول شد به مرور لباس مردم مشهد نیز به سبک امروزی تغییر کرد ولی هنوز در روستاهای اطراف رنگ و بویی از لباس های سنتی وجود دارد که مردم میپوشند ولی در خود مشهد در حال حاضر لباس محلی خاصی وجود ندارد در ضمینه تولید صنایع دستی مشهد نقش پر رنگی داشته است و شمار زیادی از مردم شهر در این بخش فعال بوده اند و هنوز هم کم و بیش فعال هستند از زمره صنایع دستی مردم مشهد میتوان به هرکاره تراشی، قالی بافی ،انگشتر سازی و…اشاره کرد در قسمت پایین  جدول رشد جمعیت پیوست شده است

منابع ):1.اطلاعات شخصی 2.عکس ها از ارشیو عکس مجتبی لطفی3.مشهد تالیف محمود رضا برازش4. روزنامه خراسان

قالی بافان با لباس سنتی رباط ویرانی

زمانی بازار های مشهد به واسطه ی خرید و فروش محصولات تولید شده دراین شهر وصادر کردن انها به دیگر نقاط  شهرت و رونق بسیاری داشته ازصنایع دستی تولید شده میتوان به قالی،دیگ های سنگی،ساخت اسلحه،جواهرسازی،بافت پارچه های ابریشمی و….

از دیرباز مرسوم بوده افرادی که به سفر میرفتند کالایی را به عنوان سوغات یا ره اورد خریداری میکردند و در بازگشت به دوستان و فامیل هدیه میدادنداین سوغاتی ها معمولا صنایع دستی، مواد غذایی و یا دیگر چیزها هستند از سوغات مشهد میتوان به …..

هر جامعه دارای مجموعه ای ازاداب و رسوم میباشد که نشات گرفته از باورهای ان جامعه است و بسته به این که چه نوع اشتراکی به وجود اورنده ان جامعه است میتواندمتفاوت باشند مثلا جوامع ایرانی دارای مراسم مشترکی مانند نوروز،چله،چهار شنبه سوری و……

به وسعت سرزمین پهناور ایران غذاهای محلی با طعم ها و مزه های خاص خود وجود دارد علی رغم وجود اسامی مشترک بین بعضی از غذا ها هر کدام به روش های مخصوص خود طبخ میشوند از جمله غذا های محلی مشهد میتوان به شله،دیگچه،شیشلیک،چنگالی،..

در گذشته به دلیل سبک زندگی متفاوت مردم با امروزه بازیها و سرگرمی هایی که انجام میدادند نیز با سرگرمی های امروزه کاملا تفاوت داشته و این سرگرمی ها بسته به نوع فضا که باز یا بسته باشد مختلف بوده است بعضی از این بازی ها دارای سابق تاریخی ..

لباس محلی هر منطقه نماد و هویت مردم ان منطقه میباشد مشهد به دلیل ساکن بودن ملیتها و اقوام مختلف دارای تنوع درلباس سنتی و محلی میباشد و به قول باستان شناس فرانسوی اقای دومرگان مشهد شهری هزار و یک رنگ در دنیای هزار و یک شب است..

انسان درطول هزاران سال زندگی اثار و بقایایی به جا گذاشته که حکایت از نحوه ی زندگی،توانایی ها و اندیشه های او دارد از میان این اثار به جا مانده اثر هنری دارای جاودانگی ،دوام ذاتی و فاقد تاریخ است و بی واسطه با ما حرف میزند موقعیت خاص فلات ایران.. 

موسیقی در ایران دارای پیشینه ای است که تاریخ ان به قبل از اسلام برمیگردد و به عنوان یکی از مولفه های فرهنگ و هنر ایرانی به شمار میرود. تقریبا تمامی قسمت های ایران دارای موسیقی محلی خاص خود هستند موسیقی در خراسان نیز از این ……… 

اخوان ثالث نام اوران شهر مشهد

بعد از دوره طلایه داران که پیشگامان شعر فارسی بعد از حمله تازی به ایران بودند دومین دوره از شعر فارسی اغاز میشود و به دلیل این که خاستگاه شعر فارسی از خراسان بوده و اغلب شعرای بزرگ مانند فردوسی از این خطه برخاسته بودند این سبک را خراسانی نامیدند…..

کلیه حقوق این مجموعه متعلق به سایت مشهد رخسار میباشد استفاده از مطالب و تصاویر سایت فقط در صورت ذکر منبع و درج لینک مستقیم به آن مطلب مجاز است