گردشگری تاریخی>میل و برج ها>باروی توس
برج و باروی شهر تاریخی توس:
“مرغی دیدم نشسته بر باره طوس در پیش نهاده کله کیکاووس “
“با کله همی گفت که افسوس افسوس کو بانگ جرسها و کجا ناله کوس؟”
خیام
تاریخچه:
شهر طابران توس دست کم از سده چهارم هجری و زمان جوانی فردوسی و حکومت ابومنصور محمدبن عبد الرزاق طوسی حاکم توس دارای باره بوده است از ان پس اولین بار غزها درنیمه سده ششم هجری و بعد مغولها در اوایل سده هفتم هجری و پس از ان میرانشاه پسر تیمور در قرن هشتم هجری به ان صدمه زده است اما با ان همه به رغم گذشت حدود 600 سال از ویرانی باره و عدم مراقبت از ان استوار باقی مانده است
منابع:
سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان مشهد
مشخصات:
باروی طابران توس به طول هفت کیلومتر و به ارتفاع 12 متر و عرض قسمت پایین 6 متر و عرض در قسمت بالا 2.5 متر دورتا دور شهر تاریخی توس به مساحت 360 هکتار را دربرگرفته است و در گذشته دارای 106 نیم برج بوده است
منابع:
سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان مشهد
باره توس در قسمت دروازه رودبار که در حال بازسازی است عرض پائین ان 5 متر است و ارتفاع تا این قسمت سه متر میباشد و ارتفاع از این قسمت تا بالا که عرض باره کم میشود 6 متر است و در مجموع ارتفاع از کف تا بالا 9 متر میباشد و یا مشخصات داده شده از میراث کمی متفاوت است احتمالا در زمان بازسازی کمی تغییر کرده است (منبع:مجتبی لطفی)
مصالح:
این بارو در گذشته از گل رس ورز داده ساخته شده است و قسمتی که در حال بازسازی است از مصالح ستون های چوبی ،اجر و خشت استفاده شده است
هندسه:
شکل تقریبی دایره
دروازه ها:
در گذشته دارای چهار دروازه به نام های رزان،مرو،رودبار،نیشابور بوده است
دروازه رودبار:
این دروازه به سبب مجاورت با رودخانه کشف رود بدین نام خوانده میشده است نام این دروازه از حدود نهصد سال پیش همین بوده و شهرت داشته است به طوری که نظامی عروضی در کتاب چهار مقاله نوشته است وقتی سله سلطان محمود برای فردوسی از دروازه رودبار وارد شهر میشد جنازه فردوسی را از دروازه رزان بیرون میبردند قدمت دروازه رودبار باخود شهر و باره ان یکی است
وضعیت حصار :
- حصار به همان صورت مخروبه ای که بوده میباشد
- در قسمت دروازه رودبار و حاشیه خیابان شاهنامه مرمت حصار توس شروع شده است ولی ظاهرا متوقف میباشد
- در بیرون محوطه حصار در قسمت های نزدیک روستا کنار حصار کمی ساخت و ساز انجام شده است
اثار شاخص طابران توس
- برج و باروی توس به همراه دروازه ها
- ارامگاه فردوسی و شعرای نامدری چون اخوان ثالث
- مجموعه هارونیه
- مسجد مدرسه (نظامیه) توس
- ارگ حکومتی و کهندژ
- ارامگاه امام محمد غزالی
- کشف رود
ادرس:
جاده مشهد چناران-بعد ازادی 159-خیابان شاهنامه از شاهنامه 67 سمت فرد خیابان و شاهنامه 80 سمت ذوج خیابان تا بعد از ارامگاه فردوسی در محیطی 360 هکتاری
منابع:
مجتبی لطفی،”عکاس و پژوهشگر”
سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان مشهد
مجتبی لطفی